รู้เราก่อนที่จะไปรู้เขา ด้วยหลักการพัฒนาชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

เจ้าของความรู้  นางสาวณัฐฐินันท์  ประดับพงษ์

ตำแหน่ง  นักวิชาการพัฒนาชุมชนปฏิบัติการ

สังกัด  กลุ่มงานยุทธศาสตร์การพัฒนาชุมชน สพจ.ฉะเชิงเทรา

เบอร์โทรศัพท์  081 - 5774470 

เหตุการณ์เกิดขึ้นเมื่อ  ปี พ.ศ.2557

สถานที่  สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดฉะเชิงเทรา 

เนื่องจากคนแต่ละคน...มีชีวิตความเป็นอยู่ที่แตกต่างกันไปตามแบบแผนของสังคมที่สลับซับซ้อน เปลี่ยนแปลงและพัฒนาตลอดเวลา แต่ทุกคนก็ต้องการที่จะประสบความสำเร็จในชีวิต สำหรับคนไทยนั้นโชคดี ที่มี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ซึ่งทรงชี้แนะและมอบแนวทางในการดำรงชีวิตในทางสายกลางที่สมดุล คือ มีความพอประมาณ มีเหตุ มีผล มีภูมิคุ้มกันภายใต้เงื่อนไขของ ความรู้และคุณธรรม ที่เรียกว่า “เศรษฐกิจพอเพียง” ดังนั้น พัฒนากรควรจะมีวิธีการดำเนินการพัฒนาชีวิตตามแนวทาง ดังต่อไปนี้

1. ค้นหาความต้องการของตนเองให้พบว่า มีความต้องการอะไร มีเป้าหมายในการดำเนินชีวิตอย่างไร เช่น ต้องการมีชีวิตที่มีอนาคตก้าวหน้า มีความเป็นอิสระ มีเวลาเพื่อครอบครัวและสังคม มีทรัพย์สินเพียงพอ มีความสุข หลุดพ้นจากความยากลำบาก 
2. วิเคราะห์ข้อมูลของตนเองและครอบครัว ซึ่งจะทำให้รู้สถานภาพ รู้สาเหตุของปัญหา รู้ปัจจัยต่าง ๆ  ที่เกี่ยวข้อง รู้ผลกระทบต่างๆ ที่เกิดขึ้น ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ สังคม เทคโนโลยี และทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม ศักยภาพของตนเอง เช่น ความรู้ ความสามารถ ความชำนาญ ทักษะ ชื่อเสียง ประสบการณ์ ความมั่นคง ความก้าวหน้า สภาพทางการเงิน การสร้างรายได้ การใช้จ่าย การออม คุณธรรม และศีลธรรม ศักยภาพของครอบครัว เช่น วิถีการดำรงชีวิต ภาวะเศรษฐกิจของครอบครัว ความเชื่อ ทัศนคติ ค่านิยม วัฒนธรรมประเพณี คุณภาพชีวิตของคนในครอบครัว ฐานะทางสังคม ฐานะทางการเงิน ที่เป็นทรัพย์สินและหนี้สินของครัวเรือน รายได้ รายจ่าย ของครัวเรือน 
3. วางแผนการดำเนินชีวิต...พัฒนาตนเอง ให้มีการเรียนรู้ต่อเนื่อง ใฝ่เรียนรู้ สร้างวินัยกับตนเอง โดยเฉพาะวินัยทางการเงิน สร้างนิสัยที่มีความคิดก้าวหน้ามุ่งมั่นในเป้าหมายชีวิต หมั่นพิจารณาความคิดตัดสินใจแก้ปัญหา เป็นระบบ โดยใช้ความรู้ รอบคอบ ระมัดระวัง มีความรับผิดชอบต่อตนเอง สังคม และครอบครัว หมั่นบริหารจิตใจให้มีความซื่อสัตย์ สุจริต  เสียสละ สามัคคี มีศีลธรรม ควบคุมจิตใจให้ตนเอง ประพฤติในสิ่งที่ดีงาม สร้างสรรค์ ความเจริญรุ่งเรือง พัฒนาจิตใจ ให้ห่างไกล อบายมุข กิเลส ตัณหา ความโกรธ ความหลง เสริมสร้างและฟื้นฟูความรู้และคุณธรรมของตนเองและครอบครัว เช่น เข้ารับการฝึกอบรม  ฝึกทักษะ ในวิชาการต่าง ๆ หรือวิชาชีพ หมั่นตรวจสอบและแก้ไข ข้อบกพร่องอย่างสม่ำเสมอ ปรับทัศนคติในเชิงบวก และมีความเป็นไปได้ 
4. สรุปผลการพัฒนาตนเองและครอบครัว โดยพิจารณาจาก ร่างกายมีสุขภาพ สมบูรณ์ แข็งแรงอารมณ์ต้องไม่เครียด มีเหตุมีผล มีความเชื่อมั่น มีระบบคิดเป็นระบบเป็นขั้นเป็นตอน มีแรงจูงใจ กล้าคิดกล้าทำ ไม่ท้อถอย หรือหมดกำลังใจ เมื่อประสบปัญหาในชีวิต

แก่นความรู้
การประยุกต์ใช้คุณธรรม เพื่อพัฒนาชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจะต้องปลูกฝังและพัฒนาด้วย หลักไตรสิกขา คือ ฝึกให้ปฏิบัติตน มีระเบียบวินัย ไม่คิดทำอะไรเบียดเบียนตนเองและผู้อื่น(ศีล)  ฝึกจิตใจให้ตั้งมั่นในความดีงาม ขยันหมั่นเพียร อดทนในการประกอบภารกิจให้ลุล่วงสำเร็จไปได้ (สมาธิ) คิดและตัดสินใจแก้ไขปัญหา รู้จักผิดชอบชั่วดี มีหลักคิดที่ถูกต้อง (ปัญญา)