เทคนิคการประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างภาพลักษณ์ของหน่วยงาน

เจ้าของความรู้ นายสุรเดช  วรรณศิริ
ตำแหน่ง นักวิชาการพัฒนาชุมชนชำนาญการ
สังกัด กลุ่มงานส่งเสริมการพัฒนาชุมชน สพจ.ฉะเชิงเทรา
โทรศัพท์ 081-2993477
ปีที่เกิดเหตุการณ์ 2538 – ปัจจุบัน
สถานที่ จังหวัดฉะเชิงเทรา 

ความสุขของชีวิต...
คนเรา สุขหรือทุกข์ อยู่ที่เราคิด...
ต่างความคิด ชีวิตต่าง...เปลี่ยนความคิด ชีวิตเปลี่ยน...
จงคิดดี...พูดดี...ทำดี...คบคนดี...ไปสถานที่ที่ดี...
จงเป็นตัวของตัวเอง เราเป็นเรา ไม่ใช่คนอื่น...
คิดตรงกัน เป็นเรื่องดี...
คิดต่างกัน เป็นเรื่องที่ช่วยไม่ได้...
ความสุข...ของชีวิต...อยู่ที่...คนดี...ครอบครัวดี...สังคมดี...
เพราะผมคิดอย่างนี้...จึงนำไปสู่ทุกๆ อย่างที่ผมทำ...
รวมทั้งเรื่องการประชาสัมพันธ์ที่จะพูดถึง... 

ไม่รู้ว่าบินได้ จนกว่าจะกางปีกบิน...
ผมจบนิติศาสตร์ ไม่เคยทำงานประชาสัมพันธ์...
เมื่อปี 2538 มีอยู่วันหนึ่ง...
เจ้านายที่ ศพช.เขต 2 มอบหมายให้เป็นนักวิชาการเผยแพร่...
ต้องทำหน้าที่...เขียนข่าว...ถ่ายภาพ...ทำวีดิโอ...
เจ้านายถามว่า...ยากไหม...ทำได้ไหม...
ผมตอบว่า...โคตรยากเลย...ไม่เคยเรียนมานี่หว่า...
ข่าวไม่เคยเขียน...กล้องไม่เคยถ่าย...วีดิโอพึ่งเจอที่นี่...
ใครจะทำได้...ผมตอบในใจนะ...แต่ปากบอกว่า...ได้ครับ...

นึกแล้วว่าต้องเจอ...
รับปากแล้วว่าทำได้...ก็ต้องทำ...
ปัญหาแรกเจอเลย...เขียนข่าว...เขียนยังไง...ไม่รู้...
เขียนแล้วส่งใคร...ไม่รู้...
ส่งได้ เขาจะลงให้ไหม...ไม่รู้อีก...
หยิบกล้องถ่ายรูปมาดู...นี่มันสมัยไหนเนี่ย...โคตรโบราณเลย...
เป็นแบบใช้ฟิลม์...ปรับเลนส์ด้วยมือ...ไม่เคยใช้...ใช้ไม่เป็น...
เจ้านายสั่งทำวิดีโอ 1 เรื่อง...โครงการแก้ไขปัญหาความยากจน...
กล้องวิดีโอไม่เห็นมี...ทำยังไง...เริ่มจากตรงไหน...มืดแปดด้าน...
เออ...ถามคนที่ทำมาก่อนซิ...ไม่เห็นยาก...
ขอโทษ...ไม่มี...เขาลาออกไปแล้ว...

ฝันให้ไกล...ไปให้ถึง...
เขียนข่าว ถ่ายรูป ทำวิดีโอ ยังทำไม่เป็น....
ผมดันทะลึ่ง...คิดต่อไปอีก...
เราจะทำแค่เขียนข่าว ถ่ายภาพ ทำวิดีโอ แค่นี้ไม่พอ...
ถ้าจะรับประกัน...ว่างานเราได้ถูกเผยแพร่...ต้องทำมากกว่านี้...
ต้องออกหนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ อินเตอร์เน็ต...
ใบปลิว ป้ายประกาศ เสียงตามสาย หอกระจายข่าว...
การเป็นพิธีกร วิทยากร ก็เป็นสื่อ...
เขาเรียกว่าสื่อบุคคล...ต้องทำด้วย...
ทำมันหลายๆ สื่อ...ต้องได้ออกสักสื่อแหละน่า... 

ปลุกยักษ์ใหญ่ ในตัวเอง...
ปัญหา...ความยุ่งยาก...ยังเหมือนเดิม...
ผมทำไม่เป็นสักอย่าง...ทำยังไง...ติดต่อใคร...ไม่รู้เรื่องทั้งนั้น...
วนๆ เวียนๆ คิดหลายตลบ...
ในใจก็คิดว่า...งานของกรมการพัฒนาชุมชน คือ...
การส่งเสริมการเรียนรู้และการมีส่วนร่วมของประชาชน...
งานประชาสัมพันธ์นี่แหละ คือ การทำงานพัฒนาชุมชน...
ต้องทำให้ได้...ทำให้ดี...
แต่จะทำยังไง...คิด...คิด...คิด... 

โตแล้ว...เรียนลัด...
ระหว่างที่ผมทำงานไป คลำหาทางออกไป...
ปรึกษาเจ้านายบ้าง เพื่อนร่วมงานบ้าง...
ลองผิด ลองถูกบ้าง...ฝึกอบรมบ้าง...
ผมก็ได้ประสบการณ์เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ...
ผมเริ่มให้ความสนใจและตั้งข้อสังเกตสื่อต่างๆ มากขึ้น...
นสพ.ไทยรัฐ...พาดหัวข่าวเจ๋งมาก...ดึงดูด...ได้อารมณ์...
ภาพข่าวในหน้า นสพ.ผมดูหมด...แอคชั่นแบบไหน....ที่สื่อชอบ...
รายการกบนอกกะลา...คนค้นคน...มีเสน่ห์...มีเอกลักษณ์...คนชอบ...
รายการวิทยุ...วัยรุ่นจัด...ผมไม่ชอบ...คิดว่ามันไม่เหมาะกับผม...
ผมฟังรายการข่าว...วิเคราะห์ข่าว...สารคดี...
ผู้จัดมีเอกลักษณ์...มีเสน่ห์...พูดทั้งชั่วโมง...ไม่เปิดเพลง...ยังมีคนฟัง...
ผ่านป้ายข้างถนน...ผมดู...อันไหนสวย...น่าสนใจ...เพราะอะไร...
เข้าร้านหนังสือ...เล่มไหนน่าดู...น่าอ่าน...เพราะอะไร...
เปิดเว็บไซต์...ออกแบบสวย...เนื้อหาดี...ผมจำไว้...
พิธีกร...วิทยากร...เก่ง...ดัง...ดี...ผมก็จำ...
ผมลองทำตามทุกอย่าง...
ทั้งเขียนข่าว ถ่ายภาพ เขียนบท ทำวิดีโอ จัดรายการวิทยุที่ สวท.ชลบุรี...
ที่ดี ทำแล้วใช้ได้ ทำต่อ...
ที่ไม่ดี...ใช้ไม่ได้...แก้ไขปรับปรุง...ครั้งต่อไป... 

จอมกระบี่...ต้องมีวิทยายุทธ์...
ผมศึกษาและฝึกหัดเพิ่มเติมเข้าไปอีก...
ฝึกเขียนข่าว เขียนบทความ ทำแผ่นปลิว แผ่นพับ...
ฝึกเขียนหนังสือ ทำหนังสือ ปีหนึ่งผมทำหนังสือหลายเล่ม...
ฝึกโปรแกรม PhotoShop เพื่อตกแต่งภาพ...
ฝึกอ่านออกเสียง จนสอบผ่าน ได้ใบผู้ประกาศ จากกรมประชาสัมพันธ์...
ฝึกจัดทำรายการ จนได้ใบรับรองผู้จัดรายการ จากกรมประชาสัมพันธ์...
ฝึกโปรแกรมตัดต่อวีดิทัศน์ จนสามารถใช้งานได้อย่างชำนาญ...
ฝึกโปรแกรมบันทึกเสียง เพื่อจัดรายการวิทยุและทำสปอต...
ฝึกโปรแกรมจัดทำเว็บไซต์...
ฝึกพูด ฝึกบรรยาย จนสามารถ เป็นพิธีกรและวิทยากรได้...
และอีกหลายอย่าง ซึ่งมันค่อยๆ สะสมเป็นความรู้ในตัวผม...
 
ทำดี ต้องมีหลัก...
องค์ความรู้ที่ผมใช้เป็นหลัก…ในการทำประชาสัมพันธ์...
สรุปได้ดังนี้...

หลักการเขียนข่าว....
          1. ใคร ทำอะไร ที่ไหน เมื่อไร อย่างไร ทำไม
          2. เขียนแบบปิระมิดกลับหัว เอาที่สำคัญขึ้นก่อน แล้วค่อยลงรายละเอียด...
          3. ข่าวราชการนำเสนอได้ 2 แบบ ...บุคคลสำคัญหรือเหตุการณ์สำคัญ...

หลักการถ่ายภาพ...
          1. เห็นหน้านายชัดๆ ในอาการที่เรียบร้อย...
          2. ภาพเป็น มีแอ็คชั่น...
          3. เห็นชื่องาน...บรรยากาศของงาน...ถ้าจำเป็นตัดต่อด้วย PhotoShop...
 
หลักการเขียนบทความ...
          1. สั้น กระชับ เดินเรื่องเร็ว ได้อารมณ์ ขึ้นหัวข้อใหม่บ่อยๆ...
          2. เรียงลำดับ...สถานการณ์...ความยุ่งยาก...ทางออก...สอนใจ...
          3. ใส่ภาพประกอบ...ถ้ามี...

หลักการทำหนังสือ...
          1. ปกสวย สีสดใส ดึงดูด ปกหลังยกประโยคเด็ดในเล่มมาใส่...
          2. เนื้อหาสั้น กระชับ...คำนึงถึงประโยชน์ของคนอ่าน...
          3. สะอาดตา...

หลักการทำป้าย...
          1. สะอาด...สีสวย...สะดุดตา...มีภาพประกอบ...
          2. มีโลโก้กรมฯ จังหวัด...
          3. ถ้าเอาภาพมาจากอินเตอร์เน็ต ต้องไม่มีขนาดเล็กเกินไป...

หลักการจัดรายการวิทยุ/สปอต...
          1. เตรียมเรื่อง...เตรียมเพลง...
          2. พูดชัด ออกจากใจ จริงใจ เหมือนคุยกับคนฟัง...
          3. ถ้าเป็นสปอตต้องโอเวอร์ ดัดเสียงให้น่าฟัง จูงใจ...

หลักการถ่ายทำวิดีโอ/รายการโทรทัศน์...
          1. เตรียมเรื่อง หาข้อมูล ...นัดคน สถานที่ เวลา...
          2. เขียน Script ภาพที่ต้องการ บทที่ต้องพูด...
          3. เลือกเพลงประกอบเหมาะสม...
          4. ตัดต่อสั้น กระชับ เดินเรื่องเร็ว เข้าประเด็น...

หลักการทำเว็บไซต์ (รวม OA และ FaceBook)...
          1. สวย สะอาดตา รูปสวย...
          2. เมนูหาง่าย...
          3. เนื้อหาตรงความต้องการของลูกค้า...ส่วนใหญ่ก็พวกเรากันเอง...

หลักการเป็นพิธีกร...
          1. เขียน Script ลำดับขั้นตอนให้ดี...
          2. คิดก่อนพูด อย่ากลัว อย่ากังวล...
          3. ควบคุมสถานการณ์ให้เป็นไปตามขั้นตอน...
          4. หาคนช่วยประสานงาน...
          5. ฉุกเฉินต้องใช้ไหวพริบ ปฏิภาณ เอาตัวรอด...
          6. หาข้อมูลไว้เผื่อพูด ช่วงรอตามกำหนดการ...

หลักการจัดนิทรรศการ...
          1. สะอาด สวย ดูดี เน้นภาพ...
          2. ตัวหนังสือไม่มาก ตัวใหญ่ อ่านง่าย...

หลักการแถลงข่าว...
          1. จัดสถานที่ โต๊ะแถลงข่าว สวยงาม เหมาะสม...
          2. ชื่องานแถลงข่าว...
          3. เตรียมสินค้าหรือของประกอบฉาก ถ่ายทำข่าว...
          4. เตรียมข้อมูล ข่าวแจก ของชำร่วยนักข่าว...
          5. เตรียมคนแถลงข่าว คนให้สัมภาษณ์...
          6. ทำวีดิทัศน์สรุปผลหรือที่เกี่ยวข้องได้จะดีมาก...

หลักการทำ PowerPoint
          1. พื้นสวย...ภาพสวย...สะอาด...อย่ารก...
          2. ตัวหนังสือใหญ่ อ่านง่าย... 1 หน้า ไม่เกิน 8 บรรทัด...
          3. อย่าทำให้อ่านยาก...สีพื้นกับสีตัวหนังสือต้องตัดกัน...

ตายเสีย...ดีกว่าอยู่อย่างไร้ค่า...
สิ่งหนึ่งที่ผมจะทำ...ทุกครั้งที่มีโอกาส...
ผมจะสอดแทรกชื่อหน่วยงานและชื่อเจ้านายเป็นระยะ...
มีอยู่เรื่องหนึ่ง ที่ผมเห็นว่าเป็นหลักการร่วม...
ไม่ว่าจะทำสื่อประเภทใดก็ตาม...
ต้องใส่ไว้ ทำไว้ พูดถึงไว้...
นั่นคือ...ชื่อหรือโลโก้ของหน่วยงาน...

สี่ตีนยังรู้พลาด...
โอกาสที่ผมจะได้ใช้วิชาความรู้ให้เกิดประโยชน์...จะมีไม่ได้เลย...
ถ้าขาดการสนับสนุนจากบุคคลต่อไปนี้...
          1. เจ้านาย ผู้ว่าราชการจังหวัด พัฒนาการจังหวัด...
             บางครั้งดูเหมือนดุ...แท้จริงแล้วสอน...อยากให้งานดี...
          2. เพื่อนร่วมงาน บางคนถ่ายภาพ บางคนจัดรายการวิทยุ...
             บางคนสนับสนุนด้วยวิธีอื่นๆ ที่พอช่วยได้...
          3. สื่อมวลชน ถ้าไม่มีเขา งานเรา ไม่ถูกเผยแพร่...
 
ถึงจะได้รับการสนับสนุน...แต่บางครั้งก็พลาด...
อย่างส่งข่าวไป...เขามีเรื่องอื่นสำคัญกว่า...ก็ไม่ลงให้...
เรื่องนี่ผมป้องกันโดย...เผยแพร่สื่อหลายประเภท...
ไม่ลงสื่อนี้...ไม่เป็นไร...ผมมีสื่ออย่างอื่นเผยแพร่แทน...
ไม่ลง นสพ. ผมยังมี วิทยุ โทรทัศน์ นิตยสาร เว็บไซต์...
เป็นพื้นที่ที่ผมใช้ได้ทั้งนั้น...เพราะผมทำเอง...

แตกต่าง แต่ดีกว่า (ขุมทรัพย์ความรู้)...
ตกลงผมเจอทางออกไหม...เจอครับ...
เขียนข่าวไม่เป็น...ผมเลียนแบบ นสพ.ไทยรัฐ...เรียนรู้การเขียนข่าว...
ถ่ายภาพไม่เป็น...ผมไปฝึกถ่าย...เลียนแบบภาพข่าว นสพ....
ทำวิดีโอไม่เป็น...ผมเลียนแบบรายการโทรทัศน์...เรียนรู้การตัดต่อ...
รายการวิทยุ...ผมทำหนังสือขอจัดรายการ...เลียนแบบรายการที่ชอบ...
สอบผู้ประกาศ...ผมเลียนแบบผู้อ่านข่าวแห่งประเทศไทย...ข่าวตอนเช้า...
เขียนบทความ...เขียนหนังสือ...ผมเลียนแบบนักเขียนที่ผมชอบ...
ทุกอย่างที่เขาทำดี...ผมเลียนแบบเขาหมด...
เพิ่มเติม...ผสมผสาน...ด้วยเอกลักษณ์...ความคิดเฉพาะตัว...
เท่านี้ก็เป็นผลงานชิ้นเอกของผมแล้ว...

สุดยอดวิชา (แก่นความรู้)...
จากประสบการณ์ บทเรียน ที่ผ่านมา...
ผมสรุปบทเรียนได้ 3 บทเรียน...
ผมยึดถือ...ทำมาโดยตลอด...
ไม่หวง...ถ้าใครจะทำตาม...

          1. เลียนแบบ อันไหนดี อันไหนดัง เลียนแบบเลย...
              ดัดแปลง...ใส่เอกลักษณ์เฉพาะตัวเราเข้าไป..ก็เป็นของเราแล้ว...
          2. เรียนรู้...ตลอดชีวิต อันไหนไม่รู้ ทำให้รู้...อ่านหนังสือ...ฝึกอบรม...
              ถามผู้รู้...อย่าอาย...แม้แต่เด็ก...ถ้าเขารู้...เราต้องถาม...
          3. หลายทางเลือก ทำประชาสัมพันธ์หลายสื่อ...
              อันหนึ่งพลาด... ไปออกอีกอันหนึ่งก็ได้...

สรุปแล้ว เรื่องทำไม่ได้ ทำไม่เป็น หมดไป...
เหลือแต่...ไม่ทำล่ะครับ...อันนี้ ตัวใคร ตัวมัน...

ของดี ที่อยากแนะนำ...
ผมไม่ได้เก่งมาตั้งแต่เกิด...
ต้องศึกษาหาความรู้ สะสมประสบการณ์เรื่อยมา...
จึงอยากแนะนำของดีให้ คนรุ่นหลัง หรือผู้สนใจ...
ได้ลองศึกษา หรือลองทำดู...

คนที่อยากเขียนหนังสือเก่ง...
ผมขอแนะนำหนังสือชื่อ...เขียนเก่ง รวยก่อน เล่ม 1-4...
ของสมคิด ลวางกูร...รับรองดีมาก...
 
อยากให้ทำ...ทำเนียบสื่อมวลชน/วิทยุชุมชน...
อยากให้สมัคร...ไปจัดรายการวิทยุชุมชน...
คิดว่าน่าจะได้ประโยชน์มาก และได้ประสบการณ์เพิ่มขึ้น...
 
พบกันที่...จุดสูงสุด...
ปัจจุบันผมเขียนและส่งภาพข่าวให้ นสพ.ท้องถิ่น...ทุกเดือน...
เขียนบทความลงนิตยสาร “ที่นี่...8 ริ้ว” ทุกเดือน...
จัดรายการวิทยุ FM 98.75 MHz. ทุกวันอังคาร เวลา 10.00-11.00 น....
จัดรายการวิทยุ FM 101.60 MHz. ทุกวันพฤหัสบดี เวลา 14.00-15.00 น....
ออกอากาศรายการโทรทัศน์เคเบิ้ลทีวี ในวันและเวลาเดียวกัน...
จัดรายการสารคดีโทรทัศน์เคเบิ้ลทีวีในบางโอกาส...
ทำวิดีโอสารคดีพัฒนาชุมชน นำเสนอบน You Tube...
ทำ PowerPoint นำเสนองานในโอกาสต่างๆ...
จัดทำ ดูแล ปรับปรุงเว็บไซต์ของพัฒนาชุมชนจังหวัด...
จัดทำเว็บ KM ถนนนักพัฒนา...
จัดทำเว็บ ที่นี่ฉะเชิงเทรา...
ทำหนังสือ ทำป้าย ปีละหลายครั้ง...
เป็นพิธีกร วิทยากรทั้งงานของ พช. และงานอื่นๆ...

ผลลัพธ์แห่งชัยชนะ...
ผมไม่ได้รับงานประชาสัมพันธ์งานเดียว...
งานวิชาการ งานสำนักงาน ผมก็ทำเหมือนคนอื่น...
แต่ด้วยความรู้สึกที่ว่า...วิชาความรู้ของผม...
จะช่วยให้...เกิดคนดี ครอบครัวดี และสังคมดีได้...
ผมจึงมีความสุขกับงานทุกงาน...

และ...นี่คือความสุขของชีวิตผม...
คนทำสื่อ...