นายสมเดช พันแอ
นักวิชาการพัฒนาชุมชน ชำนาญการ
สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอเมืองฉะเชิงเทรา
“พออยู่ พอกิน” ในที่นี้ข้าพเจ้าได้นำมาจากการดำเนินงานหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง บ้านสมอเซ หมู่ที่ 10 ตำบลคลองเปรง อำเภอเมือง
จังหวัดฉะเชิงเทรา
ชาวสมอเซส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม
ทำนา ปลูกพืชผักสวนครัว เลี้ยงกุ้งเลี้ยงปลา และรับจ้าง ที่ผ่านมาหลายปีก่อน
เกษตรกรมักประสบปัญหาขาดทุน และปัญหาสุขภาพ
เนื่องจากเกษตรกรใช้สารเคมีในการทำเกษตรทั้งปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ ทำให้ต้นทุนสูง
และและเจ็บป่วยเนื่องจากสารเคมีตกค้าง ผู้นำหมู่บ้าน
จึงปรึกษาหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว
หลายส่วนแนะนำให้หมู่บ้านและประชาชนหันมายยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการดำรงชีวิต
ในปีงบประมาณ
2556 อำเภอได้ขอการสนับสนุนไปยังจังหวัด และได้รับอนุมัติงบประมาณโครงการขยายผลหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
ตามยุทธศาสตร์กรมการพัฒนาชุมชนในปี 2557 ผู้ใหญ่บ้าน
แกนนำ ประชาชนและภาครัฐ
ได้ร่วมกันจัดเวทีประชาคมวางแผนการดำเนินงานและคัดเลือกครัวเรือนเป้าหมายเข้าร่วมโครงการ พร้อมทั้งทำการประเมินความสุขมวลรวม
และประเมินหมู่บ้านผลการประเมินหมู่บ้านอยู่ในระดับ “พออยู่ พอกิน”
พัฒนาชุมชนอำเภอเมืองและทีมงานไดจัดดำเนินงานตามกิจกรรมต่างๆ
ของโครงการฯ โดยอบรมให้การเรียนรู้ด้านปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
เพื่อให้ครัวเรือนเป้าหมายได้นำไปปรับใช้การประกอบอาชีพ
โดยเฉพาะในเรื่องของการลดการใช้สารเคมี และหันมาทำปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพใช้เอง
ปลูกพืชผักสวนครัวและเลี้ยงสัตว์เพื่อบริโภคเองในครัวเรือน มีการจัดทำแผนชีวิต
และสาธิตอาชีพ อบรมให้ครัวเรือนเป้าหมายจัดทำบัญชีรับ-จ่ายของครัวเรือน
ซึ่งเป็นกิจกรรมที่สำคัญในการดำรงชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
และท้ายโครงการได้จัดให้มีการประเมินความสุขมวลรวมและประเมินหมู่บาน
พร้อมบันทึกองค์ความรู้/ถอดบทเรียน
บันทึกขุมความรู้
เศรษฐกิจพอเพียง หมายถึง
เศรษฐกิจที่สามารถอุ้มชูตัวเองได้ ให้มีความพอเพียงกับตัวเอง(Self
Sufficiency) อยู่ได้โดยไม่สร้างความเดือดร้อนให้ตนเองและผู้อื่น
ซึ่งต้องสร้างพื้นฐาน ทางเศรษฐกิจของตนเองให้ดีเสียก่อน
มีความพอกินพอใช้สามารถพึ่งตนเองได้ ย่อมสามารถ
สร้างความเจริญก้าวหน้าและฐานะทางเศรษฐกิจของประเทศได้ โดยดำเนินการในลักษณะของการส่งเสริมและสนับสนุนให้เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
โดยใช้เกณฑ์ชี้วัด 6 ด้าน ประกอบด้วย การลดรายจ่าย การเพิ่มรายได้ การออม
การดำรงชีวิต การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และการเอื้ออาทร
แก่นความรู้ บ้านสมอเซ หมู่ที่ 10 ตำบลคลองเปรง
อำเภอเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา
มีการกำหนดเป้าหมายเพื่อความสุขมวลรวมชุมชนท้องถิ่น
มีกระบวนการ/ขั้นตอนการดำเนินงานที่สำคัญ 6 กระบวนการ ดังนี้
1. การศึกษาวิเคราะห์ชุมชน
เป็นการประเมินการพัฒนาในปัจจุบันของชุมชนโดยการวิเคราะห์ปัญหาและทุนทางสังคม
ประสบการณ์งานพัฒนา รวมทั้งการวิเคราะห์ปัจจัยภายนอกที่มีผลกระทบต่อชุมชน
2.
กำหนดเป้าหมายหรือทิศทางการพัฒนาของชุมชนท้องถิ่นและการกำหนดวาระการพัฒนาของชุมชน
3.
การจัดทำตัวชี้วัดความสำเร็จการพัฒนาอย่างเป็นรูปธรรมและวิธีการดำเนินงานที่สำคัญ
รวมทั้งการระบุแหล่งที่มาของข้อมูลตัวชี้วัดเพื่อการวัดผล
ทั้งนี้ในการจัดทำตัวชี้วัดนี้ขบวนชุมชนอาจต้องการจัดเวทีหมุนเวียนรายชุมชน
ในลักษณะ “เวทีประชาคมหมู่บ้าน “ เพื่อการสื่อสารและสร้างการยอมรับร่วมกันแล้วสรุปเป็นตัวชี้วัดร่วมของคนทั้งตำบลและจัดเวทีรวม
เพื่อเชื่อมโยงกับภาคีการพัฒนาในพื้นที่
4. การกำหนดวิธีการได้มาซึ่งข้อมูล ตัวชี้วัด
ว่าข้อมูลนั้นได้มาอย่างไร
ทำอย่างไรจึงจะมีข้อมูลสนับสนุนการวัดผลอย่างต่อเนื่องได้
5.
การจัดระบบสนับสนุนกิจกรรมการพัฒนาของกลุ่มองค์กรชุมชนหรือเครือข่ายองค์กรชุมชนตามแผนงาน
ให้บรรลุผลตามตัวชี้วัด
6. การจัดระบบการติดตาม/ประเมินผลภายในตามตัวชี้วัดเพื่อติดตามความก้าวหน้าตามตัวชี้วัด
ทบทวนผลการดำเนินงานที่ชุมชนดำเนินการว่ามีกิจกรรมใดที่ทำเพื่อตอบสนองความต้องการ
มีการจัดเก็บข้อมูล บันทึกข้อมูลจากการติดตามผลการดำเนินงาน
เพื่อใช้เปรียบเทียบและประเมินผลและการจัดทำรายงานผล เสนอผลต่อชุมชน
/ผู้เกี่ยวข้อง/ภาคีการพัฒนารวมทั้งการสรุปบทเรียน(AAR) และการสรุปเป็นชุดองค์ความรู้เชิงประสบการณ์
เพื่อการขยายผลการดำเนินงานของสภาองค์กรชุมชนต่อไป
กลยุทธ์ในการทำงาน
1. ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง
2. จัดเก็บข้อมูลเอกสารอย่างเป็นระบบและปัจจุบัน
3.
ประสานการดำเนินงานการขับเคลื่อนปรัชญาเศรษฐกิจพอพียงในระดับพื้นที่อย่างต่อเนื่อง
4.
ติดตาม/ประเมินผล/สรุปผลการดำเนินงานอย่างสม่ำเสมอ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น