กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านกระบกเตี้ย

ในปี พ.ศ.2546 กลุ่มออมทรัพย์บ้านกระบกเตี้ย หมู่ที่ 5 ตำบลท่ากระดาน อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา ได้จัดตั้งขึ้นด้วยเงินจำนวน 9,450 บาท หลังจากที่กลุ่มออมทรัพย์เดิมล้มลง เนื่องจากสมาชิกขาดความเชื่อมั่นในการบริหารงานของกลุ่มออมทรัพย์

ในวันนี้ กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านกระบกเตี้ยมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จนมีเงินจำนวน 1,185,900 บาท และมีสมาชิกจำนวน 325 คน ส่วนหนึ่งมาจากความเชื่อมั่นในการบริหารจัดการของกลุ่มฯ คณะกรรมการก็มาจากการคัดเลือกจากสมาชิกเอง มีการประชุม พบปะ แลกเปลี่ยนความคิดเห็น ตอบข้อสงสัย สร้างความเข้าใจให้กับสมาชิกเป็นประจำทุกเดือน

แนวทางการดำเนินงานของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต มีการประชุมในวันส่งเงินสัจจะ ซึ่งกำหนดให้ส่งเดือนละ 1 ครั้ง ทุกวันที่ 5 ของเดือน และประธานกลุ่มจะนำเงินไปฝากธนาคารทันที หรืออย่างช้าก็ไม่เกิน 1 วันทำการ ระเบียบข้อบังคับของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต กำหนดขึ้นโดยเวทีประชาคมโดยสมาชิกเป็นผู้กำหนดร่วมกันและบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร

มีการปรับปรุงให้สอดคล้องกับสภาพปัญหา สถานการณ์ มีมาตรการทางสังคมของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตที่จะดำเนินการกับสมาชิกที่ไม่ปฏิบัติตามระเบียบข้อบังคับ มีการวางแผนการดำเนินธุรกิจของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต และปฏิบัติตามแผน โปร่งใสในการบริหารจัดการ มีการจัดสวัสดิการแก่สมาชิก แก่ชุมชน จัดสรรผลกำไร เช่น การปันผล/เฉลี่ยคืนให้กับสมาชิกทุกปี กรรมการและสมาชิกยึดหลักปฏิบัติตามแนวคุณธรรม 5 ประการ คือ ซื่อสัตย์ เสียสละ รับผิดชอบ เห็นอกเห็นใจ มีความไว้วางใจซึ่งกันและกันอย่างแท้จริง

กรรมการและสมาชิกมีความรับผิดชอบเท่าเทียมกัน ต่างรู้บทบาทหน้าที่ของตัวเอง ให้ความร่วมมือ และมีส่วนร่วมในการดำเนินงานของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตทุกขั้นตอนคณะกรรมการและสมาชิกมีโอกาสได้เข้ารับฝึกอบรม สัมมนา จากทางราชการอย่างต่อเนื่อง มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในระดับเครือข่าย ทำให้กลุ่มมีการปรับปรุงและพัฒนาอยู่ตลอดเวลา มีการเปิดโอกาสให้คนรุ่นใหม่ได้เข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ การแสดงความคิดเห็น ได้เรียนรู้ทักษะการทำงาน

ทำให้สมาชิกกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตมีหลากหลายช่วงอายุ ชุมชนเกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เห็นได้จากสมาชิกในครอบครัว สามี ภรรยา เห็นอีกฝ่ายเป็นสมาชิกแล้วมีเงินเก็บ มีทางออกให้ครอบครัวในยามเดือดร้อน มองเห็นประโยชน์ของการเป็นสมาชิกและตัดสินใจเข้าเป็นสมาชิกด้วย รวมไปถึงการเป็นตัวอย่างที่ดีในเรื่องการเก็บออมให้แก่บุตรหลาน ซึ่งการพัฒนาคนโดยกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านกระบกเตี้ย เป็นต้นทางของเหตุที่นำไปสู่ผลคือความ “รู้รัก สามัคคี” ของคนในหมู่บ้าน

ทำให้คนในหมู่บ้านเป็นเสมือนหนึ่ง คนในครอบครัวเดียวกัน ซึ่งมีขนาดของครอบครัวขนาดใหญ่ ทุกคนเป็น พ่อ แม่ พี่ น้อง ลุง ป้า น้า อา มีความห่วงใย เอื้ออารี ดูแล ซึ่งกันและกัน และยังเป็นรากฐานที่นำไปสู่กลุ่มอาชีพ ที่สร้างงาน สร้างรายได้ให้กับชุมชน

ช่วยเสริมสร้างลักษณะนิสัยอันพึงประสงค์ให้เกิดขึ้น แก่สมาชิกของกองทุนหมู่บ้าน ครัวเรือนเป้าหมายโครงการแก้ไขปัญหาความยากจน (กข.คจ.) กลุ่มฌาปนกิจสงเคราะห์ของหมู่บ้าน ให้เป็นคนที่มีความรับผิดชอบ มีความซื่อสัตย์ในการที่จะนำเงินที่กู้/ยืม ไปใช้ในการประกอบอาชีพตามที่เสนอโครงการต่อคณะกรรมการจริงเมื่อมีผลกำไรเกิดขึ้น ส่วนหนึ่งก็นำไปออม ส่วนหนึ่งก็นำไปใช้คืนให้กับกลุ่ม ครบและตรงตามกำหนดเวลาที่สัญญาไว้ตลอดมา

ขุมความรู้
ความซื่อสัตย์ สุจริต ของคณะกรรมการทำให้สมาชิกเกิดความไว้วางใจในการบริหารจัดการ การสื่อสารที่ดี สร้างความสามัคคีในชุมชน

แก่นความรู้
ในช่วงปี พ.ศ.2548 มีสมาชิกบางส่วนมีความเข้าใจว่าคณะกรรมการบริหารงานไม่โปร่งใส มีการนำเงินไปใช้ส่วนตัว ทำให้สมาชิกหลายคนลาออก กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านกระบกเตี้ยได้มีการประชุมชี้แจง ทำความเข้าใจกับสมาชิก ให้สมาชิกได้แสดงความคิดเห็น ทำให้สมาชิกที่ลาออกไปแล้ว ทยอยกลับเข้ามาสมัครเป็นสมาชิกใหม่ และเงินทุนของกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิตบ้านกระบกเตี้ยก็ค่อย ๆ เพิ่มมากขึ้นจนถึงปัจจุบัน

น.ส.ณุฎฐ์ชญา ตันติอัจฉริยกุล
นักวิชาการพัฒนาชุมชนชำนาญการ
สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอสนามชัยเขต