การทำงานพัฒนาชุมชนไม่ใช่ง่ายอย่างที่คิด

ชื่อ - สกุล นายนันทวุฒิ เนียมสินธุ์
ตำแหน่ง นักวิชาการพัฒนาชุมชนชำนาญการ
เบอร์โทรศัพท์ 089 - 8314624
ชื่อเรื่อง การทำงานพัฒนาชุมชนไม่ใช่ง่ายอย่างที่คิด
เป็นการแก้ปัญหาเกี่ยวกับ ผลกระทบจากการเลือกตั้งที่มีต่องานพัฒนาชุมชน
เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่อ ปี พ.ศ.2552
สถานที่ ตำบลบางตลาด อำเภอคลองเขื่อน
.
เนื้อเรื่อง
ข้าพเจ้าได้มาปฏิบัติหน้าที่ที่อำเภอคลองเขื่อน เมื่อพฤษภาคม 2552 และรับมอบหมายให้ประสานงานตำบลก้อนแก้ว ตำบลบางโรง ตำบลบางตลาดได้ศึกษาพื้นที่ในตำบล ดูศักยภาพของหมู่บ้านต่างๆ รู้จักผู้นำชุมชน ดูข้อมูลกลุ่ม/องค์กร เพื่อการพัฒนาเป็นศูนย์เรียนรู้ชุมชน และได้หมู่บ้านหนึ่งมีความเข้มแข็งมีกิจกรรมที่หลากหลายทั้งผู้นำ กลุ่ม/องค์กร ข้อมูล สถานที่พร้อม สามารถเป็นศูนย์เรียนรู้ชุมชนของตำบลได้ การประสานงานและการส่งเสริม สนับสนุนงานในหน้าที่รับผิดชอบให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย

.
ในเดือนกันยายน 2552 มีการเลือกตั้งนายกองค์การบริหารส่วนตำบล และสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล เริ่มมีการแตกแยกทางความคิด แบ่งฝ่าย และผู้ใหญ่บ้านเสียชีวิตจากการป่วยในเวลาต่อมา ได้เลือกผู้ใหญ่บ้านเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2552 ความแตกแยกทางความคิดจากการเลือกตั้งมีผลกระทบโดยตรงกับงานพัฒนาชุมชนในงานกองทุนหมู่บ้าน องค์กรพัฒนาสตรี กองทุนแม่ของแผ่นดิน และศูนย์เรียนรู้ชุมชน เนื่องจากผู้ใหญ่บ้านเป็นประธานกองทุนหมู่บ้าน ประธานกองทุนแม่ของแผ่นดิน ศูนย์เรียนรู้ชุมชนมีที่ตั้งในบ้านผู้ใหญ่บ้าน องค์กรพัฒนาสตรีมีผู้นำสมัครเป็นสมาชิก อบต. 2 คน

.
ข้าพเจ้าได้ทำความเข้าใจในแนวทางและหลักเกณฑ์การปฏิบัติทั้งกฎ ระเบียบ ศึกษาข้อมูลผู้นำชุมชนในพื้นที่แล้ว ได้ลงไปประสานงานสนับสนุนการดำเนินงานกองทุนหมู่บ้านก่อน เพราะจะมีการส่งคืนเงินกู้ ซึ่งคณะกรรมการแบ่งเป็นสองฝ่ายอย่างชัดเจน ได้นำประสบการณ์ที่ผ่านมาช่วยในการแก้ไขปัญหา ประสานงาน ทำความเข้าใจพูดคุยกับทุกฝ่ายอย่างเท่าเทียมกัน ต้องใช้ความอดทน อดกั้นในการทำงาน จนมีการประชุมคัดเลือกประธานกรรมการฯ คนใหม่ และส่งใช้เงินกู้คืนตามกำหนด

.
การดำเนินงานกองทุนแม่ของแผ่นดิน มีปัญหาและอุปสรรคเข้ามีมากมาย ไม่มีแนวทาง ในการคัดเลือกประธานกองทุนแม่ฯ ที่เสียชีวิต มีการแบ่งฝ่าย หาคนทำงานต่อไม่ได้ จึงได้แก้ไขปัญหาด้วยการประสานงานและปรึกษาหารือกับหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ได้ลงไปทำความเข้าใจพูดคุยกับทุกฝ่ายใช้ประสบการณ์ที่ผ่านมาช่วยในการแก้ไข ปัญหานี้มีประสบการณ์จากกองทุนหมู่บ้านแล้ว ได้แจ้งให้หมู่บ้านทราบถึงแนวทางและหลักเกณฑ์การปฏิบัติ จนประชุมประชาคมหมู่บ้านคัดเลือกคณะกรรมการประสบความสำเร็จ และได้สถานที่ดำเนินกิจกรรมกองทุนแม่ของแผ่นดิน ซึ่งใช้เวลาหลายเดือน

.
การดำเนินงานองค์กรพัฒนาสตรี กิจกรรมในหมู่บ้านมีความชัดเจนแล้ว ในการคัดเลือกคณะกรรมการพัฒนาสตรีหมู่บ้านที่จะเกิดขึ้นในอนาคต คงไม่ประสบปัญหาอะไร เพราะได้สร้างความเข้ากับทุกฝ่ายแล้ว และประสบการณ์ที่ผ่านมาจะช่วยในการแก้ไขปัญหาได้

.
การดำเนินงานศูนย์เรียนรู้ชุมชน จากการแก้ไขปัญหาต่างๆ ภายในหมู่บ้านได้ให้ทำกลุ่ม/องค์กรต่างๆ มีความชัดเจนมากขึ้นการทำงานเพื่อประโยชน์ของทุกฝ่าย กลุ่ม/องค์กรมีที่ทำการเป็นของตนเอง ซึ่งอยู่ระหว่างส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาเป็นศูนย์เรียนรู้ชุมชน

.
การคำเนินงานพัฒนาชุมชนให้มีผลกระทบน้อยที่สุดการทำให้ทุกฝ่ายพึ่งพอใจ ปัญหาอาจ ยังไม่หมด เราต้องไม่หยุดนิ่งที่จะแก้ไขปัญหาให้หมู่บ้าน ประสานงานกับทุกฝ่ายเพื่อลดความขัดแย้ง ต้องใช้เวลาในการแก้ปัญหา ใช้ชุมชนแก้ปัญหาของชุมชนเอง ใช้เวทีประชาคมในการแก้ปัญหา
.
บันทึกขุมความรู้ (Knowledge Assets)
-การเลือกตั้งมีผลกระทบกับงานพัฒนาชุมชน
-กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน
-ใช้เวทีประชาคมหมู่บ้านในการแก้ปัญหา

.
แก่นความรู้ (Core Competencies)
-รู้ปัญหาที่เกิดขึ้น แสวงหาแนวทางในการแก้ปัญหา
-ปรึกษาหารือกับทุกฝ่ายและหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
-ชี้แจงในหลักการ แนวทางปฏิบัติ และกฎระเบียบ

.
กลยุทธในการทำงาน
1. สร้างพลังชุมชน การสร้างกระบวนการเรียนรู้ สร้างความเข้มแข็งของชุมชน โดยเวทีประประชาคมใน การแก้ไขปัญหา เพื่อวิถีชีวิตของคนในชุมชนเป็นสุข
2. การประสานงาน การทำงานพัฒนาชุมชนพบปัญหา มีคนไม่เห็นด้วยกับแนวทางปฏิบัติที่เราดำเนินการ ต้องยึดแนวทางปฏิบัติและกฎ ระเบียบที่เกี่ยวข้อง ได้มาปรึกษาหารือกับพัฒนาการอำเภอและเชิญเข้าร่วมประชุมด้วย ต้องประสานงานสร้างความเข้าใจกับทุกฝ่ายก่อนเพื่อลดความขัดแย้ง แล้วจัดเวทีประชาคม

.
กฎระเบียบ แนวคิด ทฤษฎี ที่เกี่ยวข้อง
- พระราชบัญญัติกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ.2547 และระเบียบคณะกรรมการกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมืองแห่งชาติ พ.ศ.2544 และที่แก้ไขเพิ่มเติม
- แนวทางการดำเนินงานกองทุนแม่ของแผ่นดิน ของศูนย์อำนวยการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดแห่งชาติ (ศตส.) - ดำเนินกิจกรรมเพื่อให้บรรลุเป้าหมายของกรมการพัฒนาชุมชน