เจ้าของความรู้ กลุ่มงานส่งเสริมการพัฒนาชุมชน
สังกัด สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดฉะเชิงเทรา
วันที่บันทึก วันที่ 15 มิถุนายน 2558
ชื่อเรื่อง การส่งเสริมหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ
เนื้อเรื่อง
“หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ”
คำคำนี้ได้ถูกพูดถึงมาช่วงระยะเวลาหนึ่งแล้ว และได้มีความพยามยามที่จะหาคำจำกัดความ
และความแตกต่างระหว่าง“หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง” และ “หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ”
กรมการพัฒนาชุมชน ได้มีการวัดระดับของหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ออกเป็น 3
ระดับ คือ
1. ระดับพออยู่พอกิน
หมู่บ้านที่ถูกจัดอยู่ในระดับนี้
อย่างน้อยจะต้องสามารถสะท้อนถึงความเป็นอยู่อย่างพอเพียงภาคครัวเรือนในภาพรวมของหมู่บ้านได้
2. ระดับอยู่ดีกินดี
ในระดับนี้ จะมุ่งเน้นหมู่บ้านที่มีการขับเคลื่อนการทำงานในรูปแบบกลุ่มที่ดี
มีประสิทธิภาพ
3. ระดับมั่งมีศรีสุข
เป็นระดับสูงสุดของการวัดผล ซึ่งหมู่บ้านที่ถูกจัดอยู่ในระดับนี้ จะต้องมีการเชื่อมโยงการดำเนินงานของกลุ่มต่างๆในชุมชนเข้าด้วยกันในรูปแบบของเครือข่าย
รวมถึงเชื่อมโยงกับกลุ่ม/เครือข่ายอื่นที่อยู่ภายนอกชุมชน
หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ทั้ง 3 ระดับข้างต้น
ต่างสามารถเป็นต้นแบบในระดับของตนเองได้ เช่น
เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงระดับพออยู่พอกินต้นแบบ หรือ
เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงระดับอยู่ดีกินดีต้นแบบ หรือ
หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงระดับมั่งมีศรีสุขต้นแบบ แต่ในความเป็นต้นแบบนั้น
หมู่บ้านจะต้องมี 2 สิ่งคือ 1. มีศูนย์เรียนรู้ชุมชน/แหล่งเรียนรู้ของชุมชน 2.
มีวิทยากรในการให้ความรู้ เพราะความเป็นต้นแบบนั้น
จะต้องสามารถให้การเรียนรู้แก่บุคคลอื่นได้ หากไม่สามารถให้การเรียนรู้ได้
ก็คงจะเรียกได้ว่าเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงเท่านั้น แต่ยังไม่ใช่ต้นแบบ
มาถึงประเด็นที่ว่า
แล้วอย่างไรจึงถือได้ว่าหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงมีศูนย์เรียนรู้ชุมชน/ แหล่งเรียนรู้ของชุมชน ในกรณีนี้
หากหมู่บ้านมีการบริหารจัดการด้านใดด้านหนึ่งที่ดีและประสบผลสำเร็จ จนสามารถเป็นตัวอย่างและถ่ายทอดให้กับหมู่บ้านอื่นทำตามได้
ก็นับได้ว่าหมู่บ้านมีแหล่งเรียนรู้ในเรื่องนั้นๆแล้ว เช่น
แหล่งเรียนรู้เรื่องการบริหารจัดการกลุ่มออมทรัพย์
แหล่งเรียนรู้เรื่องการจัดสวัสดิการชุมชน แหล่งเรียนรู้เรื่องกลุ่มอาชีพ แหล่งเรียนรู้เรื่องการพัฒนาอาชีพ
แหล่งเรียนรู้เรื่องเกษตรทฤษฎีใหม่ แหล่งเรียนรู้เรื่องเกษตรผสมผสาน แหล่งเรียนรู้เรื่องวัฒนธรรมชุมชน
แหล่งเรียนรู้เรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมชุมชน ฯลฯ
การดำเนินงานหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
ภายใต้การส่งเสริมและกำกับดูแลของกลุ่มงานส่งเสริมการพัฒนาชุมชน จึงมุ่งเน้นให้ความสำคัญกับการยกระดับหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง
ให้เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงแห่งการเรียนรู้ กล่าวคือ เป็นหมู่บ้านที่มีศูนย์เรียนรู้ชุมชน/แหล่งเรียนรู้ของชุมชน
และมีบุคคลในหมู่บ้านที่สามารถถ่ายทอดความรู้ได้ ด้วยอาศัยการดำเนินโครงการตามยุทธศาสตร์กรมการพัฒนาชุมชน
มาเป็นกลยุทธ์ในการขับเคลื่อน ดังนี้
1. ขยายผลหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ
ด้วยกำหนดให้หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ที่ได้รับงบประมาณสนับสนุนจากกรมการพัฒนาชุมชน
จะต้องยกระดับหมู่บ้านให้มีศูนย์เรียนรู้ชุมชน/แหล่งเรียนรู้ของชุมชน เรียกว่า”บ้านพี่”
เพื่อเป็นต้นแบบให้หมู่บ้านอื่นในตำบลหรือนอกตำบลได้เข้ามาเรียนรู้ต่อไปในภายภาคหน้า
2. ประกวดหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงและกิจกรรมงานพัฒนา
โดยหมู่บ้านที่เข้าร่วมประกวดจะต้องนำเสนอความเป็นต้นแบบของการดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
นอกจากนี้ ยังต้องมีศูนย์เรียนรู้/แหล่งเรียนรู้ของหมู่บ้าน
ตลอดจนมีวิทยากรนำเสนอข้อมูลต่อคณะกรรมการที่เข้าไป ตรวจเยี่ยม
3. ศูนย์เรียนรู้ชุมชนสมบูรณ์แบบ
ด้วยส่งเสริมให้หมู่บ้านที่มีความพร้อม ได้มี/ยกระดับ ศูนย์เรียนรู้เดิมให้เป็นศูนย์เรียนรู้ชุมชนสมบูรณ์แบบ
และร่วมออกหน่วยเคลื่อนที่ในระดับจังหวัด เพื่อเผยแพร่ความรู้ของศูนย์ไปสู่สาธารณะชน
4. ระบบมาตรฐานการพัฒนาชุมชน
ด้วยกำหนดให้หมู่บ้านที่เข้าสู่ระบบมาตรฐานการพัฒนา
จะต้องมีการพัฒนาให้มีศูนย์เรียนรู้ชุมชน และมีการจัดการความรู้ชุมชน ที่มีคุณภาพ
ผ่านการประเมินและการรับรองจากคณะกรรมการระดับอำเภอและระดับจังหวัด
จากการดำเนินงานข้างต้น ทำให้ปัจจุบันจังหวัดฉะเชิงเทรามีหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ
เกินกว่าร้อยละ 25 ของหมู่บ้านทั้งหมดในจังหวัด ซึ่งมีความโดดเด่นทั้งในเรื่องการพัฒนาศูนย์เรียนรู้ชุมชน/แหล่งเรียนรู้ชุมชน
และการมีวิทยากรสำหรับให้ความรู้แก่ผู้ศึกษาดูงาน เช่น
แหล่งเรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่บ้านอ่างตะแบก ตำบลทุ่งพระยา
อำเภอสนามชัยเขต แหล่งเรียนรู้ 1 ไร่ 1 แสนบ้านบางพุทรา ตำบล เมืองใหม่ อำเภอราชสาส์น แหล่งเรียนรู้กลุ่มอาชีพไผ่ตงบ้านอ่างเตย ตำบลท่าตะเกียบ อำเภอท่าตะเกียบ
แหล่งเรียนรู้กองทุนชุมชนบ้านคลอง 18 ตำบลหมอนทอง อำเภอบางน้ำเปรี้ยว เป็นต้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น